In en vorige artikel hebben we de lichtmeting in de camera besproken. Maar een nauwkeurigere en flexibelere werkwijze is om een externe lichtmeter te gebruiken. Hier heb je meerdere opties voor, van een app op je telefoon tot een secundaire camera en uiteraard de echte lichtmeters.
Maar waarom zou je ook alweer een externe lichtmeter gebruiken?
– Je wil nauwkeuriger meten dan wat je camera kan doen
– Je hebt verschillende instelbare lichtbronnen, zoals flitsers, waarvan je de belichtingswaardes moet weten
– Je camera heeft geen lichtmeter (denk maar aan veel analoge camera’s)
– Je wil de waardes weten van verschillende lichtregio’s van je compositie (bijvoorbeeld voor landschapsfotografie)
De ingebouwde lichtmeter heeft toch wel zijn beperkingen omdat het gereflecteerd licht meet en dan ook nog eens de instellingen aan een bepaalde waarde koppelt in plaats van je puur de meting te tonen. Voor veel situaties is dat prima, maar zoals in de punten hierboven aangegeven zijn er genoeg redenen om het anders te doen.
Om het heel kort aan te halen zijn er twee ‘foefjes’. De app gebaseerde lichtmeters en een simpele compact camera. Via de camera van de smartphone kunnen dus ook lichtmetingen gedaan worden. Er zijn hier en daar nog steeds opzet stukjes te krijgen waardoor je een wat betere lichtmeting krijgt. Maar in praktijk blijft een reguliere lichtmeter vaak veel prettiger. Op een goede lichtmeter kan je ook flitsers aansturen om dergelijke metingen te kunnen doen en zeker met de moderne meters die grotere schermen hebben kan je camera profielen/afwijkingen programmeren en meer. Het gebruik van een kleine compact camera gebeurt nog wel eens naast analoge camera’s, maar dan loop je weer tegen de probleem aan van het manier van meten en het zijn veel meer handelingen uiteindelijk. Hiernaast kunnen nog wel afwijkingen zijn in het resultaat van wat de camera oplevert en wat de correcte meting zou moeten zijn voor jouw situatie.
Dus kijk naar een ‘gewone’ lichtmeter. Uiteraard is hierbij ook een aandachtspunt. Er zijn elektronische lichtmeters en nog de oude selenium gebaseerde lichtmeters. Die tweede groep ziet er leuk uit, maar zijn in de regel nog zo betrouwbaar als een vos in het kippenhok. Je kan erop vertrouwen dat het mis gaat. Het chemische basis van dit soort lichtmeters vergaat met de jaren en gezien het feit dat ze al minstens vier-vijf decennia niet gemaakt worden… kies gewoon voor de elektronische modellen.
Na al dit gespuis komen we uit bij het kern van het verhaal. De elektronische lichtmeter. Er zijn twee technologieën voor meting van of gereflecteerd licht of opvallend licht. Voor gereflecteerd licht heb je lichtmeters waar een ingebouwde spotmeter in zit. Dergelijke lichtmeters zijn vaak behoorlijk prijzig en worden voornamelijk bij landschaps- en straatfotografie gebruikt. Soms kan je ook een opzetstuk krijgen voor de ‘gewone’ lichtmeter krijgen om het toch als spotmeter te gebruiken.
Lichtmeters die opvallend licht meten zijn het meest voorkomende. Je kan ze herkennen aan het alom aanwezige witte bol voor het lichtsensor. Dit soort lichtmeters hou je in het licht dat op je onderwerp valt. Hierdoor kan je precies het licht meten wat voor jou het belangrijks is. Doordat je meting direct gebaseerd is op je lichtbron wordt het ook niet beïnvloedt door bijvoorbeeld het kleur van of de schaduwen op je onderwerp. Als je verschillende lichtbronnen hebt dan kan je individueel afgaan om de correcte waardes of afstellingen te bepalen. Op de lichtmeter stel je steeds twee waardes in. Je ISO en of je sluitertijd of je diafragma. De meter berekent dan de derde waarde. Er is nog een andere optie, en dat is de EV waarde ofwel de Exposure Value. De EV warde correspondeert met een vaste diafragma en sluitertijd combinatie.
Bij betere lichtmeters kan je vaak ook een belichtingscompensatie instellen om zo rekening te kunnen houden met bijvoorbeeld filters of voorkeuren. Anders is het rekensommetje ook vrij makkelijk te doen aan de hand van de waardes die de meter laat zien.
Hieronder een stapeltje foto’s met waar de meting plaatsvond om de foto te kunnen maken. Let erop dat sommige metingen voor het aanwezige licht waren de andere juist voor het afstellen van het gecontroleerde licht.
