Een foto zegt meer dan duizend woorden, maar een woord is soms genoeg om een foto totaal iets anders te laten zeggen. De kracht van worden bij een afbeelding moet zeker niet onderschat worden en als je het goed weet te benutten kan je een extra dimensie aan je foto toevoegen.
De drie voornaamste manieren van tekst toevoegen aan een foto zijn:
- Titel of beschrijving
- Tekst buiten de kader
- Tekst binnen de kader
Een titel of beschrijving is en metagegeven die ‘los staat’ van de foto. Het is los maakbaar en niet aan een vorm gebonden. De toeschouwer moet actief op zoek naar deze informatie. Met een titel of extra tekst kan je het onderwerp van de foto sturen of context geven, maar het is subtiel en optioneel. De foto heeft zelf de overhand. Klik maar op de knoppen om te kijken hoe de foto ‘verandert’ met een titel of een beschrijving
*
Vrouw in net met een zwart achtergrond
*
Never mind the Barrier
*
Kracht in Blauw
*
Untitled no. 78
*
Een Retiarius is een romeins gladiator. Het woord betekent zoiets als “nettenman” (van het Latijnse rete, ‘net’). Hij vecht altijd zonder helm. Hij gebruikt een net om zijn tegenstander uit evenwicht te brengen (dit is mogelijk dankzij zware gewichten die aan zijn net hangen) en hem daarmee als het ware te “vangen”. Verder heeft hij een enorme drietand (tridens) en vaak een dolk. Op de schouder bij de bovenarm aan de zijde waar hij zijn drietand voert, draagt hij een grote opstaande beschermplaat (galerus).
Als je tekst buiten de kader van je foto plaatst, wel in het zelfde visuele vlak, dan creëer je wel een directe band met het beeld. Ze zijn niet meer los te koppelen en zo kan je de context en de beleving van de foto volledig vervormen. Bij sommige gevallen kan het zo omslaan dat de foto een illustratie wordt van het tekst. Zulke teksten hoeven geen grote lappen te zijn, soms kan een enkele woord al genoeg zijn om de complete betekenis te vervormen. De vormgeving van de tekst begint een steeds grotere rol te spelen aangezien het nu ook een visueel element is geworden.
De foto hoort bij de tekst en de tekst hoort bij de foto, ze vullen elkaar aan. Dit portret geeft een illustratie bij het artikel
Zodra je de tekst binnen de kaders van de foto aan brengt is het een visuele blok geworden. De vormgeving en plaatsing van je tekst moet je nu zeker bewust overwegen. De impact van de tekst is direct en onlosmakelijk. Het is wel beperkter in zijn omvang dan als je tekst buiten de kader plaatst. De tekst wat in het kader wordt toegevoegd kan of bij het nabewerking worden geplaatst met grafische of ambachtelijke technieken of bij het maken van de foto als beeldelement worden mee gefotografeerd.
Maar wat doet die tekst nou eigenlijk?
Fotografie berust op visuele communicatie waarbij bepaalde symbolen en aanwijzingen worden herkend door de toeschouwer. Aan de hand van die aanwijzingen wordt er een interpretatie en narratief gevormd. Zo kan je in een vrij compacte vorm erg veel informatie doorgeven. Bij tekst vorm je het beeld mentaal door middel van ‘verbale’ communicatie vormen. Je ziet het beeld niet, maar krijgt wel zeer duidelijke indrukken of een situatie schets. Als je die twee bij elkaar voegt dan kunnen er drie dingen gebeuren. De foto en het tekst bevestigen elkaar, spreken elkaar tegen of er ontstaat een miscommunicatie. Ze hebben een wederzijdse invloed op elkaar en daardoor op onze perceptie van het geheel. Het is hierom belangrijk om bewust om te gaan met de tekst die je aan een foto toevoegt. Kijk maar om je heen naar de samenspel tussen tekst en foto’s in het alledaagse leven, naar krantenartikelen, reclames, fotoalbums, blogs of presentaties. Bij elke vorm wordt het op andere manier samengevoegd, probeer bij elke achter te halen wat de invloed van het een op het andere is geweest.