1 – Beperk jezelf
Met de huidige stand van fotografische apparatuur is ontzettend veel mogelijk, voor elke doel en wens is er wat te vinden en de camera’s zijn gevoeliger en flexibeler geworden dan ooit te voren. Die overdaad aan mogelijkheden kan ook betekenen dat je juist flexibiliteit kwijtraakt en bij het veilige opties blijft. Beperk je hierom soms in je opties. Dit zou bijvoorbeeld met je objectief keuze, belichting of instellingen zijn. Op die manier word je enerzijds forceer je jezelf om creatief te kijken en situaties op te lossen met wat je hebt, anderzijds leer je daadwerkelijk hoe je je apparatuur moet gebruiken en uit die safe zone kan stappen.
2 – Bevraag niet, reageer
De dood van creativiteit is het verliezen van het impulsiviteit. Een sterke leus, maar de kern is dat je snelle en soms bijna instinctieve schakelingen moet kunnen maken. Als je kijkt naar wat je eerste daadwerkelijke ingeving op een situatie of een gegeven is, leer je een boel over jezelf en vergroot je je creativiteit. Je ziet iets onverwachts of aparts, interessants en eerst nagaat denken van wat je hebt gezien en wat je hiermee zou kunnen en verdwijnt in het ‘gewoon, het was raar – dat is toch vreemd om te fotograferen’, dan mis je een moment en een beeld. Terwijl als je daarop gelijk fotografisch weet te reageren zonder die interne discussie en worsteling – dan kan je tot foto’s komen die uniek zijn en weer een springplank kunnen zijn tot andere projecten. Het hoeft niet een meesterwerk of een esthetisch bruikbare foto te zijn, het kan ook gewoon genoeg zijn dat je weet hoe iets eruit ziet als het gefotografeerd is.
3 – Lees en kijk
Uit het niets creëren is niet mogelijk (ha, kijk naar de volgende punt! Nadat je deze hebt gelezen dan, of ervoor, of lees het woord om woord…ach zoek het toch uit, puh). Dus kijk ook naar andere fotografen, kunstenaars, film en beeldmakers en put inspiratie uit wat zij maken. Probeer uit te vogelen hoe zij hun beelden hebben gemaakt en kijk naar wat zij proberen over te brengen en hoe ze dit doen. Die visuele verrijking kan je zeker een boost geven om anders te fotoraferen. Vergeet ook niet om te lezen – en dan niet alleen de vakbladen of handleidingen, maar lees ook literatuur en poëzie, volksverhalen, mythes, nieuwsberichten, lettervermicelli, fotoguru.nl en wat al niet meer. Alles wat je blik en creativiteit kan vergroten. Soms kan een zin of een fragmentje alleen al genoeg zijn om een creatief proces op te laten laaien.
4 – Uitdagingen pakken
Uit het niets creëren is niet mogelijk, tenzij….! Die tenzij voor jezelf neerzetten en het alsnog proberen kan zeker ook een creatieve pepmiddel zijn. Er zijn wat overlappingen met punt twee, jezelf beperken, maar het verschil zit in de benadering. Je gaat een uitdaging aan en gebruikt alle middelen om het op te lossen. Die uitdagingen kan je jezelf stellen of van buitenaf opgelegd krijgen. Dit kunnen dingen zijn die heel praktisch zijn zoals ‘ik wil leren belichten met 1 flitser, ik wil alleen in zwart-wit fotograferen, ik wil de Wes Anderson look kunnen neerzetten’ maar het kunnen ook minder concrete dingen zijn zoals ‘ik wil persoonlijkheid kunnen fotograferen, licht begrijpen, uit het niets kunnen creëren.’
5 – Laat rijpen en herpak
Kijk je foto’s terug, kijk naar oude ideeën, schetsfoto’s en notities en voer ze nog eens uit of kijk of je ze anders kan uitwerken. Het zijn zaadjes die geplant zijn en die mag je best vaker oogsten, zeker als je vaardigheden en inzichten verder verdiept zijn. Soms is het ook goed om een project weg te leggen om er nog op te kunnen tobben, het te laten groeien. Zo krijg je nieuwe indrukken die mogelijk een toevoeging zijn om je foto’s echt tot hun recht te laten komen. Je geeft je creativiteit de tijd om een volwaardige vorm te vinden.
